Sự suy nghĩ của con người nói chung bị ảnh hưởng sâu rộng của luật
nhânquả (viết dính nhau, dịch từ chử tiếng Anh cause-and-effect). Trong khi
luật nhânquả nói về quan hệ mật thiết giữa nguyên nhân và hậu quả trong vũ
trụ vật la vĩ mô, luật nhân quả cuả nhà Phật nói về việc "gieo nhân nào gặt
quả đó". Ư nghĩa của chữ nhânquả ở đây có thể bao hàm ư nghĩa của chữ nhân
quả (viết rời) của đạo Phật chứ không nhất thiết phải đồng nghĩa. V́ sống
trong môi trường văn hóa đạo Phật, người Việt
Nam lại càng
chịu ảnh hưởng đậm đà hơn ai hết bởi luật nhânquả. Điều này có thể rất tốt
hoặc rất xấu.
1-
Yếu tố thời gian trong luật nhânquả
Khi nhắc đến luật nhânquả người ta nghĩ ngay đến yếu tố thời gian. Yếu tố
thời gian nói lên thứ tự xảy ra của nguyên nhân và hậu quả. Nguyên nhân phải
xảy ra trước hậu quả mới theo sau. Cha mẹ phải có trước rồi mới sinh ra con
cái, phải mở máy xe trước rồi xe mới chạy. Khi thấy một ṭa cao ốc mới xây
ta liên tưởng ngay tới người kiến trúc sư đă vẽ kiểu, người kỹ sư đă tính
kết cấu và đội thi công đă xây dựng lên ṭa nhà đó. Khi thấy một đứa bé kháu
khỉnh người ta tự hỏi cha mẹ nó là ai. Khi dự buổi ra trường đại học ta trầm
trồ ngợi khen thủ khoa và liên tưởng đến công lao học tập khó nhọc trước
đây. Do vậy luật nhânquả gắn liền với khái niệm thời gian.
2-
Ảnh hưởng của luật nhânquả trong đời sống tâm linh
Con người, khi đứng trước sự vĩ đại của vũ trụ, tự hỏi ai đă tạo dựng ra nó.
Từ những kinh nghiệm hằng ngày về luật nhânquả ta dùng phép suy diễn để đi
đến kết luận rằng phải có một đấng, gọi là Thiên Chúa, là Nguyên Nhân đă gây
ra hậu quả là vũ trụ nầy. Kết luận như vậy rất hợp t́nh hợp lư.
Nhưng vấn đề không đơn giản như vậy. Cũng v́ bị ảnh hưởng của luật nhânquả
con người lại tự hỏi tiếp: Nếu vậy th́ ai sinh ra Thiên Chúa? Đây là câu hỏi
nhiều người Việt
Nam
đặt ra và khi không t́m ra câu trả lời, v́ sự giản tiện, họ từ khước Thiên
Chúa. Giải đáp của họ về định mệnh con người là sự tiến hóa từ động vật thấp
hơn hay qua sự đầu thai từ một kiếp trước, trong kiếp đó họ có thể là quỉ,
Atula, súc sinh, người khác hay cả thánh thần. Luật nhânquả vẫn được tôn
trọng và bảo toàn nhưng không cần đến một Thiên Chúa.
3-
Thiên Chúa vĩ đại hơn vũ trụ
Trong khi con người sống trong vũ trụ bốn chiều: cao, sâu, rộng và thời gian
Thiên Chúa ngự ngoài vũ trụ, cao hơn vũ trụ, sâu hơn vũ trụ, rộng hơn vũ trụ
nhưng vẫn ở trong vũ trụ. Câu hỏi "ai sinh ra..." chỉ áp dụng cho những
người/vật/việc nằm trong sự chi phối của luật nhânquả (hay chịu sự chi phối
của thời gian) mà thôi. Câu hỏi này không áp dụng cho Thiên Chúa, là Đấng
ngự ngoài thời gian, trên thời gian và bao trùm lấy thời gian.
4-
Như thế nào là đứng ngoài thời gian
Trả lời câu hỏi trên thật rất khó v́ sự suy nghĩ của con người bị giới hạn
trong một cái hộp bốn chiều. Tuy nhiên khoa học gia Einstein đă cho chúng ta
một khái niệm như thế nào là "vượt thời gian" qua thuyết tương đối hẹp
(special relativity) của ông. Ở đây chúng ta đừng hiểu lầm là lư thuyết vật
lư này bao hàm hay ám chỉ triết thuyết tương đối (relativism). Thuyết tương
đối hẹp của Einstein chỉ nói về sự tương quan giữa thời gian và không gian
qua một gạch nối: đó là vận tốc ánh sáng (300,000 km/giây).
Thuyết tương đối hẹp của Einstein nói rằng khi một người đi du hành với một
vận tốc gần bằng vận tốc ánh sáng th́ sẽ thấy quá khứ, hiện tại và tương lai
của một người đứng yên so với ḿnh "xích" lại gần nhau. Do đó khi người du
hành đi "với vận tốc ánh sáng" th́ tất cả quá khứ, hiện tại và tương lai của
người đứng yên xuất hiện ra một lần [1]. (Trong thực tế không có ai có thể
đi bằng vận tốc ánh sáng ngoại trừ chính ánh sáng.) Khi bạn đi xe, máy bay
hay cả phi thuyền bạn không thấy được hiệu ứng này v́ vận tốc du hành của
bạn quá nhỏ so với vận tốc ánh sáng. Nhưng khi vận tốc du hành gần bằng với
vận tốc ánh sáng, hiệu ứng thời gian co dăn càng trở nên rơ rệt. Nói tóm
lại, giới hạn trên của vấn đề là khi một người du hành "với vận tốc ánh
sáng" người đó đang "vượt khỏi chiều thời gian."
5-
Bằng chứng cho biết Thiên Chúa ngự ngoài chiều thời gian
Thuyết tương đối hẹp của Einstein không cho chúng ta biết Thiên Chúa ngự
ngoài chiều thời gian như thế nào. Tuy vậy nó cho chúng ta một khái niệm sơ
đẳng về sự "vượt thời gian" theo sự hiểu biết giới hạn của con người. V́ con
người là sinh vật bốn chiều, suy nghĩ trong bốn chiều nên ta không biết được
những dữ kiện về "thế giới" ngoài/trên/trước thế giới bốn chiều đó. Kiến
thức về "thế giới" ngoài thế giới này phải được mặc khải (cho biết) bởi
Thiên Chúa. Mặc khải bằng lời của Ngài là Kinh Thánh. Kinh Thánh mặc khải sự
hiện hữu của Thiên Chúa trước/ngoài vũ trụ bốn chiều như sau:
"trước khi
ngươi sanh ra, Ta [Thiên Chúa] đă biệt riêng ngươi, lập ngươi làm kẻ tiên
tri cho các nước. " (Giê-rê-mi 1:5)
"Ban đầu có Ngôi Lời [Chúa Giê-su], Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi
Lời là Đức Chúa Trời." (Giăng 1:1)
"Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, trước
khi chưa có Áp-ra-ham, đă có ta" (Giăng 8:58)
"Hỡi anh em yêu dấu của Chúa, c̣n như chúng tôi, phải v́ anh em tạ ơn Đức
Chúa Trời không thôi, v́ vừa lúc ban đầu, Ngài đă chọn anh em bởi sự nên
thánh của Thánh Linh, và bởi tin lẽ thật, đặng ban sự cứu rỗi cho anh em."
(2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:13)
"Ấy chính Chúa đă cứu chúng ta, đă gọi chúng ta bởi sự kêu gọi thánh, chẳng
phải theo việc làm chúng ta, bèn theo ư riêng Ngài chỉ định, theo ân điển đă
ban cho chúng ta trong Đức Chúa Jêsus Christ từ trước khi thời gian bắt
đầu," (2 Ti-mô-thê 1:9)
"trông cậy sự sống đời đời, là sự sống mà Đức Chúa Trời không thể nói dối đă
hứa từ trước khi thời gian bắt đầu," (Tít 1:2)
"Ta [Chúa Giê -su] là Alpha và Omega, là thứ nhất và sau chót, là đầu và
rốt" (Khải Huyền 22:13)
6- Kết
luận
Thiên Chúa ngự ngoài thời gian cho nên luật nhânquả không áp dụng cho Ngài.
Kinh Thánh cho biết Ngài là Đấng tự hữu, nghĩa là không ai sinh ra Ngài cả:
"Đức Chúa
Trời phán rằng: Ta là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu" (Xuất Ê-díp-tô Kư
3:14)
Ngài là
Đấng tạo dựng ra vũ trụ này:
"Ban đầu
Đức Chúa Trời dựng nên trời đất" (Sáng-thế Kư 1:1)
Do vậy
Ngài, và chỉ một ḿnh Ngài, xứng đáng để được mọi người thờ phượng:
"Trước mặt
Ta ngươi chớ có các thần khác." (Phục-truyền Luật-lệ Kư 5:7)
Amen!
Lê Anh Huy, Ph.D.
www.hoptinhhoply.org
Sách tham khảo
1-
Gerald L. Schroeder, The Science of God, The Free Press (1997), p. 164
|